Mokasyny męskie
Kiedy patrzymy na ogromną różnorodność rodzajów obecnie oferowanego obuwia, wielokrotnie zadajemy sobie pytanie: co to są za buty, jak je prawidłowo nazwać, do jakiej grupy i rodzaju przyporządkować. Dodatkowym kłopotem jest też bardzo ubogie (lub zapomniane) polskie nazewnictwo związane z rzemiosłem obuwniczym. Na co dzień spotykamy się z określeniami butów jak oxford (oksford), derby, brogues (brogs), monk, wholecut (lotnik), loafers, mokasyn, sneaker ale nie zawsze wiemy co pod konkretną nazwą się kryje. Jeśli do tego dodamy jeszcze określenia i specyficzną terminologię związaną z rodzajami skór (sposobów jej garbowania) z jakich jest szyte obuwie, pojawia się nie lada wyzwanie, żeby to wszystko właściwie zrozumieć i zapamiętać.
Na łamach blogu KlasyczneButy.pl staramy się regularnie zamieszczać wpisy i artykuły, które w zamiarze mają ułatwić i pomóc czytelnikowi poprawnie rozumieć tak specyficzne określenia związane z szeroko pojętym rzemiosłem obuwniczym, poszerzać wiedzę oraz nieść przyjemność ciekawą treścią dla osób, których pasją są klasyczne buty.
Jak więc można zdefiniować i na jakie grupy podzielić męskie obuwie?
Wychodząc z podstawowej charakterystyki buty możemy podzielić na wiązane (sznurowane) i wsuwane a idąc dalej, w każdej z tych grup na półbuty i buty za kostkę, z otwartą lub zamkniętą przyszwą, wykonane ze skóry lub nie, i tak możemy coraz bardziej i szerzej rozbudowywać to drzewo o kolejne gałęzie rodzajów butów męskich. Na łamach tego artykułu postanowiliśmy skoncentrować się i przybliżyć pojęcie nieformalnego obuwia wsuwanego, do którego zaliczamy między innymi mokasyny (ang. moccasins) i espadryle (ang. espadrilles).
Skąd wywodzą się męskie mokasyny
Mokasyny to buty wsuwane, wzorowane na indiańskim pierwowzorze. Słowo mokasyn pochodzi od algonkińskiego słowa oznaczającego but lub obuwie. Zakłada się, że właśnie noszone przez, zamieszkujących rozległe tereny Ameryki Północnej, plemiona rdzennych Indian buty dały początek współczesnym mokasynom, które to dalej przyczyniły się do powstania i dynamicznego rozwoju loafersów.
Podbój Ameryki i liczne wyprawy na nowy ląd miały duży wpływ i przełożenie na przenikanie kultur. Wraz z naturalnymi bogactwami do Europy trafiały też elementy etniczne w postaci wyrobów uzbrojenia, rękodzieła oraz ubioru podbitych ludów. Często zdarzało się, że takie wyprawy były też inspiracją oraz niepowtarzalną okazją aby móc poszerzyć horyzonty, zaczerpnąć nowej wiedzy i wrócić o wiele „bogatszym” do ojczyzny gdzie można było już spokojnie realizować swoje pomysły.
Podobnie rzecz się miała i z Norwegiem Nilsem Gregoriussonem Tverangerem, szewcem, który na początku XX wieku, jako nastolatek spędził 7 lat w Ameryce Północnej, gdzie zgłębiał sztukę szewskiego rzemiosła i często przebywał wśród miejscowych Indian. Po powrocie do rodzinnego miasta Aurland od razu zaczął szyć buty wzorowane na mokasynach Indian z Ameryki Północnej. W taki to sposób na Starym Kontynencie pojawił się do tej pory nieznany rodzaj obuwia, który błyskawicznie zyskał ogromną popularność w wielu krajach Europy a za sprawą amerykańskich „turystów” trafił z powrotem do Stanów, gdzie ze zdwojoną siłą podbijał serca mieszkańców miast i miasteczek. Tak oto koło historii mokasynów zostało zamknięte.
Podstawowa charakterystyka mokasynów męskich
Ogromna popularność loafersów przyniosła dynamiczny rozwój butów wsuwanych. Mokasyny są obecnie synonimem tego rodzaju obuwia ale faktycznie stanowią tylko jeden z kilku wchodzących w skład całej grupy butów wsuwanych, które z oczywistych przyczyn nie posiadają sznurowania ani innego rodzaju zapięcia. Jak zatem odróżnić mokasyny od loafersów czy pozostałych butów bez sznurowadeł?
Podstawową cechą i elementem odróżniającym mokasyny od loafersów jest brak wyodrębnionej w ich konstrukcji podeszwy oraz obcasa. Podeszwa i większa część cholewki w mokasynach wykonana jest z jednego kawałka skóry. Ma formę niejako łódki. Do takiej konstrukcji zostaje przyszyta przyszwa, która przybiera kształt litery U. Tak uzyskana konstrukcja jest niezwykle wygodna i komfortowa w codziennym użytkowaniu, maksymalnie uelastycznia buty i pozwala idealnie dopasować się do stopy osoby je noszącej.
Pierwowzory mokasynów, w zależności od terenu w jakim były użytkowane posiadały dodatkowe wzmocnienie podeszwy w postaci twardej warstwy skóry. Współczesne modele posiadają cienką i niezwykle elastyczną podeszwę wykonaną zazwyczaj w części lub całości z miękkiej gumy. Całkowite pozbawienie mokasynów podeszwy w dzisiejszych czasach nie byłoby zbyt praktyczne i funkcjonalne. Sama skóra bardzo szybko przetarłaby się skracając żywotność i przydatność butów w codziennym ich użytkowaniu.
Porównując mokasyny i loafersy możemy wyszczególnić charakterystyczne elementy:
Brak sznurowania czy zapięcia – charakterystyczne dla obuwie wsuwanego
Konstrukcja podeszwy – mokasyny nie mają wyodrębnionej podeszwy
Obcas – podstawowy element buta odróżniający mokasyny od loafersów od mokasynów
Typowe przeszycie – cechą wspólną mokasynów i loafersów jest przeszycie w kształcie litery U
Rozwój popularności półbutów wsuwanych
Jak zostało wspomniane na wstępie, wśród wielości rodzajów butów możemy wyodrębnić grupę obuwia wsuwanego (ang. Slip On), która może mieć charakter od wybitnie formalnego (eskarpiny, wsuwane oxfordy czy wholecuty) przez formalne i półformalne (loafersy) po nieformalne, casual (mokasyny, espadryle). Koniecznym jest w tym miejscu wyraźnie zaznaczyć, iż buty wiązane zawsze będą bardziej formalne od ich odpowiedników wsuwanych.
Pojawienie się obuwia wsuwanego to dążenie przez człowieka do większej wygody w samym zakładaniu butów oraz swobody w ich noszeniu. Któż z nas nie miał kłopotów z rozsznurowanym obuwiem, schylaniem się i „gimnastykowaniem” aby porządnie zaciągnąć i zasznurować swoje buty. Kolejnym elementem wpływającym na popularność mokasynów jest lato. To właśnie o tej porze roku najchętniej ubieramy swobodny strój a na stopy ubieramy oprócz sandałów co innego jak nie mokasyny.
Męskie mokasyny dzisiaj
Dzisiaj mokasyny to przede wszystkim swoboda, wygoda i zdecydowanie nieformalny charakter stylizacji. Doskonale sprawdzają się w czasie letnich urlopów, na spacerach po plażach czy portowych uliczkach.
Dzisiaj mokasyny to też fantastyczne obuwie dla kierowców. Niezwykła elastyczność podeszwy, lekkość konstrukcji oraz nisko osadzona krawędź pozbawionej podszewki cholewki sprawia, że buty te są wręcz niezbędne przy spędzaniu długich godzin i dni za kierownicą samochodu.
Jak, gdzie i do czego nosić mokasyny
W takim razie do czego możemy ubrać mokasyny? Jak zostało już wspomniane, mokasyny najlepiej sprawdzą się w okresie późnej wiosny i lata. Doskonale odnajdą się w stylizacja w połączeniu z szortami i koszulą polo, jasnymi lnianymi spodniami i przewiewną koszulą i zdecydowanie w połączeniu bez skarpet. Skarpety zarezerwujmy dla np. loafersów a mokasynami cieszmy się „saute”
Podobnie jak loafersy, mokasyny też różnią się między sobą pod względem rodzaju zastosowanych zdobień, koloru i rodzaju skóry z jakiej zostały uszyte. Najmniej formalne będą te wykonane z zamszu z prostą kokardką ze sznurka czy rzemyka w jaskrawych kolorach. Doskonale będą łączyć się z szortami i letnimi kolorowymi koszulami.
Kiedy natomiast chcemy zmienić stylizację na casual czy smart casual najlepiej poszukać w garderobie bardziej stonowanej kolorystyki. Bardzo wdzięcznym kolorem okaże się tu brąz, który ma niezwykle bogatą paletę odcieni. Lniane marynarki w połączeniu z mokasynami z licowej skóry podkreślą swobodę ale też i elegancję stylizacji a garnitur o lekkiej konstrukcji dopełniony mokasynami ze zdobieniami rodem z loafersów tassel czy kiltie podkreśli szyk, nietuzinkowość i ekstrawagancję.
Jak widać, mokasyny podobnie jak i loafersy to rewelacyjny materiał do tworzenie różnego rodzaju nieformalnych i smart casualowych stylizacji. Jak mało które buty pozwalają w pełni uwolnić wyobraźnie, dają swobodę w komponowaniu i zestawianiu tak różnych stylizacji. Od szortów aż po garnitury, które buty dadzą nam tę uniwersalność jak nie mokasyny i loafersy.
Do czego nie zakładać mokasynów
Będąc obuwiem wsuwanym, bez wyodrębnionej podeszwy, mokasyny podlegają pewnym ograniczeniom. Możliwości zestawiania stylizacji z tego rodzaju butami są niezwykle szerokie ale nie nieograniczone.
W pierwszej kolejności należy podkreślić, że do mokasynów nie powinno się ubierać skarpetek, co najwyżej stopki. Z założenie jest to obuwie letnie więc i bosa stopa w nich doskonale prezentuje się w odbitych od lustra wody promieniach zachodzącego słońca.
Wyjście do teatru, opery czy formalne spotkanie biznesowe na wysokim szczeblu wyklucza ubranie mokasynów. Tu bezwzględnie, tak jak i przy własnym ślubie, musimy trzymać się sztywno zasad dress code i w miejsce mokasynów założyć oxfordy czy wholecuty.
Ponadto, idealną porą do noszenia mokasynów jest późna wiosna i lato. Kiedy będziemy zestawiać naszą stylizację z mokasynami w porze jesiennej a zwłaszcza zimowej, będzie to co najmniej nie miejscu.
Nieformalne obuwie wsuwane w pigułce
Omawiając mokasyny zadajemy sobie pytanie, jakie jeszcze buty zaliczamy do grupy obuwia wsuwanego. Wszystkie buty wsuwane zasadnym jest podzielić na te o charakterze formalnym i nieformalnym. Grupa formalnego obuwia wsuwanego jest dosyć szeroka i wymaga osobnego omówienia (przy okazji wpisu o loafersach), nieformalne zaś możemy podzielić na:
1. mokasyny – o konstrukcji bez podeszwy
2. mokasyny dla kierowców – z charakterystycznymi wypustkami na podeszwie i pięcie
3. espadryle – z podeszwą z jutowego sznura lub podobnej naturalnej plecionki i charakterystycznym bocznym przeszyciem łączącym cholewkę
W tym artykule skoncentrowano się na jedynie jednym z rodzajów obuwia wsuwanego jakimi są mokasyny. Buty te stały się synonimem wszystkich butów wsuwanych i często są zamiennie nazywane loafersami, które de facto, mając cechy wspólne, są zupełnie inną grupą i wymagają osobnego wpisu na ich temat. Dla chętnych poszerzenia swojej wiedzy o mokasynach i loafersach godne polecenia są na blogu KlasyczneButy.pl artykuły Jakie buty na lato oraz Męskie mokasyny-jak nosić