Dlaczego należy używać łyżki do butów?

Dzisiaj kilka słów o niezwykle przydatnym i potrzebnym, a jednocześnie prostym przedmiocie, o cechach narzędzia, którego powinniśmy używać przy zakładaniu butów. Jeśli Twoje buty są butami pełnymi, tzn. mają cholewkę, która biegnie dookoła buta, a nad obcasem znajduje się zapiętek, czasami nazywany tylnikiem, potrzebujesz łyżki do butów. Łyżka do butów ma długą historię, która potwierdza, że człowiek dąży do ułatwiania sobie codziennych czynności i poprawiania komfortu korzystania z rzeczy.

Jak zbudowana jest łyżka do butów?

Budowa łyżki do butów jest bardzo prosta i ma spełniać jedno zadanie – ułatwiać stopie wsunięcie się do buta. Dlatego dół łyżki jest odpowiednio wyprofilowany do kształtu naszych pięt i dodatkowo na tyle smukły, żeby stopa razem z łyżką zmieściły się w bucie podczas jego zakładania na stopę.

Pierwotnie łyżki wykonywano z rogów zwierzęcych, stąd angielska nazwa shoehorn (horn-róg). Jest to bardzo dobry materiał na łyżki do butów ponieważ jest dość plastyczny w obróbce, a jednocześnie na tyle wytrzymały, żeby łyżka nie złamała się lub nadmiernie wyginała przy nacisku. Dodatkowo róg po oszlifowaniu jest gładki, a ta cecha łyżki zdecydowanie ułatwia korzystanie z niej. Łyżki do butów wykonywano lub wykonuje się również ze szkła, kości słoniowej, muszli, metali szlachetnych, kości. Część z tych materiałów ma status luksusowych i zapewne łyżki wykonane np. ze srebra miały podkreślić status właściciela lub obdarowanego, bo przecież łyżka do butów może być też ciekawym prezentem.

Dzisiaj łyżki do butów wykonuje się przeważnie z plastiku, metalu lub drewna. Występują przeważnie w kilku długościach od krótkich 15-25 cm, średnich 30-40 cm i długich nawet 70-80 cm. Jeśli buty zakładane są w pozycji siedzącej, wygodniejsze będą łyżki krótkie lub średnie. Jeśli zakładasz buty na stojąco, krótszej łyżki też można z powiedzeniem używać, trzeba się tylko pochylić.

Ważniejsze od materiału, z jakiego wykonana jest łyżka i jej długości, są inne cechy. Łyżka powinna być gładka, pozbawiona ostrych krawędzi oraz prawidłowo wyprofilowana. Kształt łyżki powinien zapewnić dopasowanie do krzywizny naszej pięty, czyli powinien być wklęsły. To zapewni, że nasza pięta będzie zsuwać się po łyżce. Z drugiej strony łyżki jej gładka powierzchnia łyżki może być płaska lub zaoblona. Chwyt łyżki powinien dobrze leżeć w dłoni, czyli nie powinien być zbyt wąski. Najczęściej rękojeść ma taką samą szerokość jak dolna część. Łyżka do butów zakończona jest często wygięciem na mały palec dłoni, który niczym haczyk zaczepia się o palec podczas wyciągania łyżki z buta. Nie jest to konieczne i czasami zastępowane jest większym otworem na końcu łyżki, o który można zahaczyć palec wskazujący, gdyby łyżka zbyt mocno utknęła w bucie i zaklinowała się między stopą a cholewką. Jak na taki prosty przedmiot trzeba przyznać, że jego konstrukcja i wygląd zapewniają maksymalną funkcjonalność.

Jak należy używać łyżki do butów?

Kiedy już wiemy jak powinna wyglądać łyżka do butów i z czego może być wykonana, czas na instrukcję obsługi, bo łyżka powinna być przede wszystkim używana. Sama obsługa łyżki do butów nie jest skomplikowana. Tutaj obowiązuje jedna, podstawowa zasada – nie używaj łyżki jako dźwigni, która stanowi punkt podparcia dla stopy, żeby ta mogła „wepchnąć” się do buta. Łyżka powinna być ustawiona niemalże pionowo i równolegle do pięty wzdłuż ścięgna Achillesa. Pięta i cała stopa mają się wygodnie wsunąć do buta. Co jeszcze należy wziąć pod uwagę – pozycję w jakiej zakładane są buty. To raczej kwestia indywidualna czy buty zakładane są w pozycji stojącej czy siedzącej. Nie przesądzając, która jest lepsza, warto zauważyć, że przy pozycji siedzącej wsuwanie stopy do buta jest lepiej skoordynowane i co za tym idzie mniej forsujące dla butów. Musimy pamiętać, że nawet przy korzystaniu z łyżki do butów, musimy liczyć się z rozciąganiem cholewki podczas zakładania butów, cały wic w tym, żeby zmniejszyć intensywność tego procesu.    Poniżej rysunki prezentujące prawidłowe i nieprawidłowe ustawienie łyżki przy zakładaniu buta:

Jeśli stopa mimo pomocy łyżki nie może wsunąć się do buta, powinniśmy zrezygnować z dalszego zakładania butów. Prawdopodobnie naszej stopie brakuje miejsca. Może być to spowodowane niedostatecznie poluzowanymi sznurowadłami. Jeśli nie to jest problemem, to możemy przyjąć, że rozmiar albo kształt kopyta nie pasuje do naszych stóp. Nie powinien być to powód do nadmiernego zmartwienia, trzeba wybrać buty na innym kopycie lub o innym fasonie. Jeszcze kilka słów o „dźwigni” i tego czym może grozić takie używanie łyżki. Używanie łyżki w ten sposób może spowodować pęknięcie szwów wokół krawędzi obłożyn, a w niektórych przypadkach nawet do rozerwania skóry cholewki na krawędzi, w miejscu gdzie kończy się usztywnienie pięty. Naprawa takiego uszkodzenia jest bardzo trudna i zawsze zostawia mniej lub bardziej widoczne ślady. Poniżej na zdjeciach:

1. Prawidłowe ustawienie krótkiej łyżki przy zakładania butów (Berwick 3010 Sadell Brown)

2. Nieprawidłowe ustawienie łyżki krótkiej przy zakładaniu butów

3. Przy użyciu łyżki długiej problem niewłaściwego ustawienia właściwie nie istnieje

4. Dziurka na końcu łyżki pomaga w jej wyciąganiu po założeniu buta na stopę.

Dlaczego należy używać łyżki do butów?

Po pierwsze dla własnej wygody. Łyżka do butów ma nam pomóc wygodnie i szybko założyć buty. Ponieważ łyżki do butów mają różne długości, korzystając z łyżki o długości np. 55 cm nawet nie będziemy się musieli pochylać do założenia butów. Przy butach bez sznurowadeł (lofersach, mokasynach, sztybletach) i dłuższej łyżce założenie butów będzie jeszcze sprawniejsze.

Po drugie i to jest najważniejsze przy korzystaniu z łyżki do butów. Używając łyżki dbamy o nasze buty, a dokładniej o część buta w okolicach pięty zapobiegając zadeptywaniu skóry butów w tym miejscu. Chronimy krawędź pięty, szwy, które znajdują się w tej okolicy, w tym główny szew w osi pięty, jeśli taka jest konstrukcja i model butów, unikamy też nadmiernego rozciągania i rozpychania cholewki. Okolice pięty buta należą do najsztywniejszych elementów jego konstrukcji. Szczególnie w butach bardziej formalnych, gdzie kształt cholewki jest bardziej zwarty/sztywny i należy go utrzymać, usztywnienie pięty wydaje się pancerne. Pięta w butach składa się z kilku warstw: od zapiętka wewnątrz buta, następnie skóra podszewki, usztywnienie z tworzywa tzw. celasticu lub grubszej skóry i dopiero skóra cholewki widoczna na zewnątrz. Samo wykończenie pięty w butach może przyjąć kilka wariantów, które jak np. naszywany napiętek dodatkowo usztywniają piętę. Nie oznacza to jednak, że pięty nie można uszkodzić i doprowadzić do złamania wewnętrznego usztywnienia. Jeśli podczas zakładania butów krawędź pięty będzie naciskana przez stopę, a do tego dołożymy ruchy na boki, żeby stopa lepiej wsuwała się do buta, mamy idealny przepis na zniszczenie swoich butów na własne życzenie.

Co to jest pasywna pielęgnacja butów?

Korzystanie z łyżki możemy zaliczyć do kategorii tzw. pasywnej pielęgnacji butów podobnie jak pielęgnację podeszwy. Czyszczenie butów za pomocą kremów i past, szczotek i szmatek wymaga poświecenia od nas czasu na użycie tych produktów. Pasywna pielęgnacja butów odbywa się niemalże samoistnie i przy okazji. Używasz łyżki do butów dla wygody zakładania butów, przy okazji dbasz o zapiętki i unikasz zadeptywania butów. Korzystasz z wycieraczki do butów, przy okazji dbasz o podeszwy. Wkładasz prawidła do butów i tyle, buty nie będą miały głębokich załamań i zmarszczeń, bo prawidła wypełnią buty zastępując nasze stopy i pozwolą skórze odpocząć i odzyskać formę. Pielęgnacja pasywna to takie zachowania smart w świecie klasycznych i nie tylko butów.  

Czy można zastąpić łyżkę do butów?

Czym zastępujemy łyżkę do butów i dlaczego nie powinniśmy tego robić? Najczęściej za improwizowaną łyżkę do butów służy palec wskazujący dłoni. Sposób skuteczny, ale zdecydowanie wygodniej i lepiej dla naszych palców i butów jest użyć łyżki.  Oczywiście czasami nie mamy wyjścia tzn. łyżki do butów pod ręką i użycie palca jest jedynym sposobem na założenie butów. Natomiast kiedy już wyrobimy w sobie nawyk korzystania z łyżki, będzie to oczywistym wyborem, a użycie palca – ostatecznością. Palec może i sprawdza się przy zakładaniu miękkich sportowych butów, gdzie w okolicach pięty mamy najczęściej miękką gąbkę. W butach formalnych sztywność pięty może powodować otarcia palca, czy jego miażdzenie. Po co więc szkodzić sobie? Dodatkowo palec, nawet najszczuplejszy nigdy nie będzie taki płaski jak łyżka do butów, co za tym idzie, żeby włożyć stopę do buta musimy bardziej naprężyć cholewkę i postarać się ją przecisnąć nad krawędzią, a pewnie i tak w końcowym momencie, uwalniając palec, pietą zahaczymy o krawędź buta. Te dodatkowe naprężenia i zahaczenia nie są potrzebne i bez problemu możemy ich uniknąć korzystając z łyżki. O ile nie chcemy korzystać z łyżki do butów z 24-karatowego złota wysadzanego diamentami, zakup plastikowej łyżki stanowi ułamek ceny butów goodyear welted, często taka łyżka znajduje się w pudełku z nowymi butami i stanowi gadżet reklamowy producenta. Wystarczy tylko jej używać i cieszyć się płynnym zakładaniem butów.

Oczywiście w Klasycznych Butach oferujemy łyżki do butów zarówno długie metalowe jak i krótkie: metalowe i plastikowe. 

Zapraszamy

 [product id="6447, 6452, 7785"]